نوشدارو بعد از مرگ سهراب
در حدود یک ماه است که مردم خوزستان، اصطلاح مقره شویی را زیاد می شنوند زیرا مسئولین وزارت نیرو و شرکتهای تابعه در استان خوزستان از این اصطلاح برای سرپوش گذاشتن روی ضعف مدیریت و همچنین انحراف اذهان عمومی از کم کاری و عدم انجام وظیفه خود استفاده می کنند. اکثریت قریب به اتفاق مردم نه تنها با این اصطلاح آشنا نیستند بلکه تا بحال به فکرشان نیز خطور نمی کرد که مقره ها را باید شست و یا اینکه چرا و چه موقع باید شست. مسئولین برق استان در یک ماهه اخیر از این نا آگاهی مردم نهایت سوء استفاده کرده و با بهم بافتن آسمان و ریسمان، همه این قطع برق های کم سابقه و یا بهتر بگوییم بی سابقه و غیر قابل توجیه را به گردن گرد و غبار های اخیر انداخته اند و حالا جوری وانمود می کنند که گویی شستشوی مقره ها، راه حل خلاقانه ای است که نتیجه هوش سرشار و تدابیر داهیانه آنها است.
اینجانب احساس می کنم با آگاهی هایی که در طول دهها سال خدمت در صنعت برق به دست آورده ام اگر در این مورد سکوت کنم به هم استانی های خودم خیانت کرده ام و از این روی لازم دیدم مختصری در این مورد بنویسم تا مردم بیشتر در جریان امور قرار گیرند.
مقره ها (Insulators) به عنوان یک عایق بین خطوط انتقال برق و دکل ها به کار می روند و خطوط برق را نسبت به دکل فلزی ایزوله می کند ولی گاهی اوقات بنا به عللی لایه ای رسانا روی آن ایجاد می شود و باعث اتصال خطوط برق به دکل می شوند و اتصال کوتاه ایجاد می شود و قطعی برق پیش می آید. نشستن غبار روی مقره ها و پس از آن نفوذ رطوبت در غبار یکی از این علل است که هم اینک دستاویز مسئولین برق شده است ولی این تنها علت نیست. برای مثال ریختن فضله پرندگان روی مقره ها (که چسبندگی بیشتری نسبت به غبار دارد) نیز نیز می تواند عامل چنین اتفاقی باشد. بنابراین این پدیده مختص خوزستان و یا مناطق پر گرد و غبار نیست و همه جای دنیا روی می دهد و در همه جا هایی که روی می دهد مقره شویی نیز به عنوان یک عمل روتین به صورت ادواری و در طول سال انجام می شود. بد نیست بدانید که با تکنولوژی روز دنیا، کار مقره شویی در شرایط خط گرم صورت می گیرد بدین معنا که نیازی به قطع برق نیست و در شرایطی که خطوط برقدار هستند، این کار انجام می شود و ما تقریباً از این تکنولوژی بی بهره و یا شاید کم بهره هستیم. اگر بهره مند بودیم که نیازی به این قطع برقها نبود.
گرد و غبار اخیر خوزستان نه تنها بی سابقه نبود بلکه شدید ترین نیز نبود. برای مثال دوسال پیش یعنی دقیقاً روز نوزدهم بهمن ماه 1393 چنان گرد و غباری در اهواز به به راه افتاد که هوای روز تیره شد و صد متر جلوی خود را نمی توانستیم ببینیم. (این تاریخ را از یادداشت های روزانه شخصی خودم به دست آوردم و اداره هواشناسی نیز می تواند درستی آن را بررسی کند.) در آن زمان نیز هوای اهواز رطوبت داشت. آیا از خود پرسش کرده اید که چرا در آن زمان این قطعی های برق دوازده ساعته و یا بیشتر را نداشتیم؟
واقعیت این است که مقره شویی کاری است که در طول سال به صورت روتین و ادواری در سیستم انتقال نیرو صورت می گیرد و در این وضعیت احتمال آن می رود که این کار در سال گذشته به درستی انجام نشده و از بد روزگار امسال نیز سال کم بارانی داشته ایم و بارانها به گونه نبوده اند که غبار موجود را بشویند بلکه چسبندگی آنها را بیشتر کرده اند و با افزایش رطوبت هوا ایزولاسیون خطوط از بین رفته و این حوادث رقم خورده است. در اینجا تأکید می کنم که این یک فرضیه است و روی آن پافشاری نمی کنم ولی راهکار هایی برای بررسی درستی یا نادرستی آن وجود دارد. مثلاً نهاد های نظارتی کشور از قبیل سازمان بازرسی کشور، قوره مقننه و استانداری می توانند به این قضیه ورود کنند و بایگانی گزارشات مقره شویی در استان خوزستان را در سال گذشته بررسی کنند و ببینند که آیا به موقع و در بازه های زمانی مناسب و منطبق با استاندارد های صنعت برق صورت گرفته یا نه.
در پایان یادآور می شوم که در دنیای امروز مقره های سیلیکونی جایگزین مقره های قدیمی شده که گرد و غبار به خود نمی گیرند و دوام بیشتری دارند و از تجهیزات مقره شویی با امکان شستشو در شرایط خط گرم استفاده می شود. در استان خوزستان با وجود واحد های بهره برداری نفت و کارخانه های متعدد پتروشیمی و فولاد و پالایشگاه نفت، این گونه خاموشی های وسیع و مکرر به هیچ وجه قابل اغماض نیست. و باید از این دستاورد های نوین صنعت برق استفاده شود.
من علی اکبر قلمی هستم. شصت و اندی سال سن دارم و از هنگام تولد تا کنون در اهواز ساکن هستم. در سازمان آب و برق خوزستان و شرکت برق منطقه ای خوزستان شاغل بوده ام و از تاریخ 25/12/88 بازنشسته شدم. در این وبلاگ پندارها و نگرش های خود را در باره هر آنچه که در پیرامون خود می بینم به خصوص در مورد محل کارم که بهترین ساعتها از بهترین سالهای زندگیم در آن به هدر رفت و همچنین سرگذشت تلخ و شیرینی را که از سر گذرانده ام می نویسم. منظورم از محل کار که گاهی از آن با نام سازمان و یا شرکت یاد می کنم هر دو شرکتی هستند که در آنها کار کرده ام. در این میان ممکن است از کسانی که در پیدایش این خاطرات نقشی داشته اند نام ببرم و ایرادی در این کار نمی بینم چرا که نقش آفرینی آنان بخشی از زندگی من بوده است. تلاش می کنم که همچون نیاکان خود که راستی را یگانه راه و دروغ را بلایی همسان دشمن و خشکسالی می دانستند، راستی را پاس بدارم تا کسی را آزرده نکنم و در این راه از ایزد پاک یاری می جویم.